Giảng bình 009-012

春寒賜浴華清池
溫泉水滑洗凝脂
侍兒扶起嬌無力
始是新承恩澤時
 
Xuân hàn tứ dục Hoa Thanh trì (2)
Ôn tuyền thủy hoạt tẩy ngưng chi
Thị nhi phù khởi kiều vô lực
Thủy thị tân thừa ân trạch thì 

Mùa xuân nhà vua cho nằng tắm ở ao Hoa Thanh. Nước suối ấm chảy mau, rửa thân thể mịn màng như mỡ đọng. Con hầu nâng dậy, nàng yếu đuối tưởng chừng như không có sức để đứng lên nổi. Đó là lúc nàng bắt đầu được thừa ân vua.

Trời xuân lạnh suối tuôn mạch ấm,
Da mỡ đông kỳ tắm ao Hoa.
Vua yêu bận ấy mới là,
Con hầu nâng dậy coi đà mệt thay.

Hai câu trên đối ngữ trọn vẹn: trời xuân lạnh, da mỡ đông; mạch ấm, ao Hoa; suối tuôn, kỳ tắm. Cũng lại những âm vận giao hòa. Người đẹp da mỡ đông đứng nguy nga như một pho ngọc thạch giữa vạn vật: trời xuân, suối ấm, ao hoa. Ta liên tưởng đến Nguyễn Du: Rõ ràng trong ngọc trắng ngà, Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên... 

Vua yêu bận ấy mới là...
 

Mới là làm sao? Phép bỏ lửng thật là duyên dáng, đậm đà. Cho ta tha hồ hình dung sự yêu dấu của vua... Và bỗng dưng ta cũng tưởng mình là chúa. Bởi vì chưng nàng đã là Hoàng Hậu thì tất nhiên cái kẻ yêu si mê nàng không thể nào chẳng phải là vua. Thi sĩ đã có quyền lực vạn năng biến tất cả chúng ta trở thành vua chúa hết. Và Hoàng Hậu còn sống mãi trong vần nhịp cho đời đời vua khắp chốn dấu yêu. Vua yêu bận ấy mới là, Con hầu nâng dậy coi đà mệt thay. Tại sao mệt? Cho con hầu phải nâng dậy tại sao? Nàng tự đứng lên không được ư? Vì sao ẻo lả và vần điệu uốn éo quẩn quanh qua lại như mơ màng mộng đẹp vấn vương: mới là ... bận ấy ... vua yêu ... Mệt thay nâng dậy con hầu đà coi...
 
Những tiếng đẹp nhất vẫn là những tiếng vô nghĩa nhất: coi đà, mệt thay, mơi là, bận ấy...